Veel gemeenten komen groene afspraken niet na

Het Algemeen Dagblad publiceerde vandaag deze opinie van WISE en Natuur & Milieu.

Wat zou helpen, is als ze ook voor hun eigen energieverbruik contracten zouden afsluiten voor groene stroom uit nieuwe Nederlandse zon- en windparken. Je zou ervan uit willen gaan dat gemeenten dit allang doen, maar op dit moment gebeurt dit helaas nog mondjesmaat. Uit een inventarisatie van Greenspread van de inkooptenders van gemeentes voor energie tussen 2016 en 2020 blijkt dat bizar genoeg slechts 30 van de 282 onderzochte gemeenten in hun aanbesteding om echt groene stroom vraagt. Van de resterende gemeenten stellen 178 geen eisen aan de duurzaamheid en vragen 74 gemeenten om met certificaten vergroende stroom.

Dit laatste staat ook wel bekend als sjoemelstroom. Vijf jaar na het Akkoord van Parijs en de toezegging van gemeenten om 100 procent duurzaam in te kopen, is het niet langer acceptabel dat zij zich er zo makkelijk vanaf maken. Ze zouden een voortrekkersrol kunnen spelen in het verduurzamen. Dit zouden ze bijvoorbeeld kunnen doen door lokaal duurzame energie af te nemen. Op die manier zorg je als gemeente dat er nieuwe, groene stroom wordt opgewekt en heb je dus direct grote impact op de verduurzaming van Nederland. Met langetermijncontracten geef je energieleveranciers ook de zekerheid om te kunnen investeren in nieuwe duurzame projecten. De klimaatcrisis vraagt om daadkracht, innovatie en collectieve inzet, wat helaas bij veel gemeenten ontbreekt.

Gelukkig zijn er ook die laten zien dat het wél kan. De regio Arnhem-Nijmegen heeft met 17 plaatsen een meerjarencontract afgesloten voor duurzame energieprojecten. Op deze manier hebben ze niet alleen groene energie, maar dragen ze ook bij aan de RES en werkgelegenheid in de regio. De gemeente Utrecht heeft een meerjarencontract afgesloten voor nieuw te bouwen projecten, waarbij juist niet expliciet is gevraagd naar regionale opwek om de kleinere Utrechtse energiecoöperaties ook genoeg ruimte te geven. Op die manier kunnen inwoners zelf meedoen met de energietransitie.

Er zijn dus verschillende manieren waarop gemeenten kunnen bijdragen aan verduurzaming van Nederland. Onderzoek deze mogelijkheden in plaats van voor de makkelijkste, maar minst duurzame optie te kiezen. Als alle gemeenten met hun inkoopkracht duurzame energieprojecten steunen wordt al bijna 10 procent van de RES-doelstellingen gerealiseerd.

De energietransitie is in volle gang. Steeds meer mensen beseffen dat we van fossiele brandstoffen af moeten. Nederland loopt flink achter op de energiedoelstellingen. Het wordt tijd dat ook de gemeenten hun steentje bijdragen en hun verantwoordelijkheid niet langer ontlopen of afkopen met buitenlandse certificaten.

Lisanne Boersma – WISE Nederland
Rob van Tilburg – Natuur & Milieu