Forse tekortkomingen bij de risicobeoordeling van bestrijdingsmiddelen

De onthullingen in de Zembla-uitzending tonen aan dat er aanzienlijke tekortkomingen zijn in de risicobeoordeling van bestrijdingsmiddelen. Natuur & Milieu vindt de wijze waarop het Ctgb handelt zorgwekkend. ‘Het Ctgb rapporteert niet over alle geconstateerde risico’s bij stoffen en gebruikt verouderde methoden, waardoor de risico’s niet zichtbaar worden’, aldus Anne de Vries, jurist bij Natuur & Milieu. ‘Daar maken we ons zorgen om, want het Ctgb zou zich enkel moeten richten op het kritisch beoordelen van een middel voor de veiligheid voor mens, dier en het milieu en hier open over moeten communiceren’, aldus De Vries.

De risicobeoordeling van bestrijdingsmiddelen vindt plaats op basis van studies die grotendeels worden uitgevoerd en aangeleverd door de producenten zelf. Producenten betalen het Ctgb om de beoordeling te doen. De Vries: ‘Het is dan extra belangrijk dat de overheid kritisch meekijkt en volledig transparant is over mogelijke risico’s of een gebrek aan kennis.’

Een giftige cocktail
Het grootste probleem waar de uitzending van Zembla op wijst, is dat in de toelatingsprocedure  van bestrijdingsmiddelen belangrijke risico’s niet onderzocht. Bijvoorbeeld wat blootstelling aan bestrijdingsmiddelen voor gevolgen heeft voor het zenuwstelsel en het ontstaan van ziektes als parkinson. Daarnaast is maar weinig bekend over zogenaamde cumulatieve effecten, ofwel het effect van verschillende bestrijdingsmiddelen tegelijk. ‘Het Ctgb beoordeelt bestrijdingsmiddelen los van elkaar, maar dat is een groot risico. Er wordt namelijk bijna altijd meer dan één middel gebruikt op een akker. Maar de effecten van dit soort cocktails op de omgeving en de menselijke gezondheid zijn onbekend’, aldus De Vries.

Voorzorg
Natuur & Milieu pleit voor onderzoek naar de werkwijze van het Ctgb bij de beoordeling van milieu- en gezondheidsrisico’s. Als de effecten op mensen en dieren nog niet goed onderzocht zijn, is terughoudendheid en voorzorg nodig. De Vries: ‘Eerlijke rapportage over een gebrek aan kennis over de mogelijke schade voor mensen en milieu is cruciaal. Als er zorgen zijn moet een middel van de markt af en is eerst meer onderzoek nodig. Zo zou het wettelijk verankerde voorzorgbeginsel moeten werken. We kunnen het ons niet veroorloven om te wachten totdat het bewijs onomstotelijk is en alle schade geleden is. Zeker niet als wetenschappelijke aanwijzingen over schadelijkheid zich opstapelen.’ De milieuorganisatie benadrukt daarbij dat voor natuurinclusieve landbouw veel minder bestrijdingsmiddelen nodig zijn.