Praat mee over het energiesysteem van Nederland

Ons huidige energiesysteem is gebaseerd op fossiele brandstoffen die we verbranden om energie op te wekken. De meeste energie die we gebruiken is daardoor fossiele energie. Het Nationaal Plan Energiesysteem omschrijft waar we op de lange termijn naartoe willen met het systeem. Dat is naar een duurzaam energiesysteem, dat is gebaseerd op energiebronnen die van nature aangevuld worden, zoals zonne- en windenergie. In het plan staan de stappen die nodig zijn om in 2050 een duurzaam energiesysteem te hebben.

We zijn blij dat de eerste versie van het plan er ligt, maar er zijn nog wel wat scherpere keuzes te maken. Waar we blij mee zijn is dat energiebesparing een van de hoofdpijlers is, en dat alle elektriciteit in 2035 CO2-vrij moet zijn. Maar het conceptplan lijkt nog veel gericht op het behoud van de fossiele grootverbruikers, zoals bedrijven in de industrie. Dat is niet logisch, omdat het tijdperk van goedkoop en overvloedig aardgas voorbij is en niet alles meer kan. Om de overstap op hernieuwbare energie te laten slagen, is een rechtvaardige verdeling van de lusten en de lasten cruciaal. Daarom vinden wij dat de regering keuzes moet maken voor welke industrie er in Nederland nog een plek is in de toekomst en meer moet uitgaan van het beschikbare aanbod, in plaats van de vraag naar energie.

Sommige industrie is namelijk niet meer logisch in Nederland, terwijl er voor schone industrie juist nieuwe kansen ontstaan. In het onderzoek dat CE Delft deed in opdracht van Natuur & Milieu, staan de mogelijkheden voor een duurzame industrie omschreven. Ten slotte vinden we het jammer dat er nog steeds wordt ingezet op kernenergie. Wij zien liever dat dit heroverwogen wordt. Het expertteam van de minister heeft immers ook geadviseerd om opnieuw te kijken of financiële deelname in kerncentrales wel een goede besteding van overheidsgeld is. Dat advies is niet overgenomen.

Het energiesysteem voelt misschien als een ver-van-je-bed-show, maar het is enorm belangrijk. We hebben een ander energiesysteem nodig als we klimaatverandering willen stoppen en de aarde leefbaar willen houden. De keuzes die we nu maken, bepalen mede hoe leefbaar we aarde houden en hoe schoon onze lucht is. We hebben als Nederland bovendien een grote verantwoordelijkheid, omdat we in het verleden al veel broeikasgassen hebben uitgestoten. Ook hebben we een voorbeeldfunctie naar de rest van de wereld toe.

Het plan is nog in concept en wordt eind 2023 verder aangevuld en definitief gemaakt. Het kabinet wil voor die tijd in gesprek met mensen zoals jij. Via een digitaal loket kun je daarom meepraten over de onderwerpen die je zelf kiest. Het loket is sinds 17 juli geopend en werkt met een vragenlijst. Laat vooral jouw mening horen. Dit kan tot 17 september. Wij doen hetzelfde in gesprekken met ambtenaren en politici en doen ons best om te zorgen dat het definitieve plan de noodzakelijke scherpe keuzes bevat die leiden tot een echt duurzaam energiesysteem.