Kritieke metalen: de bouwstenen van de energietransitie

Kritieke metalen zijn zeldzame of moeilijk verkrijgbare metalen die essentieel zijn voor onze moderne technologie. Denk aan lithium, kobalt, en neodymium. Wat deze metalen zo bijzonder maakt, is hun unieke combinatie van eigenschappen, zoals geleiding, stevigheid of magnetisme. Hierdoor zijn ze onmisbaar in batterijen, elektronica en duurzame energie-oplossingen.

De term “kritiek” verwijst naar de kwetsbaarheid in de toeleveringsketen. Deze metalen worden vaak gedolven in slechts een handvol landen, zoals China, Congo en Chili. Dit maakt de beschikbaarheid ervan onzeker. Een verstoring in de productie of export kan enorme gevolgen hebben, niet alleen voor de energietransitie, maar ook voor sectoren zoals gezondheidszorg en defensie.

De energietransitie draait om technologieën die fossiele brandstoffen vervangen door schone alternatieven. Elektrische voertuigen en windturbines spelen hierin een sleutelrol, en beide vereisen grote hoeveelheden kritieke metalen.

• Elektrische voertuigen: Lithium en kobalt worden gebruikt in de batterijen die elektrische auto’s aandrijven. Zonder deze metalen zouden accu’s minder krachtig en minder duurzaam zijn.
• Windturbines: Neodymium wordt toegepast in de krachtige magneten die nodig zijn voor de generatoren in windturbines.

De vraag naar deze metalen zal daarom de komende decennia flink stijgen. Zonder een goed plan riskeren we schaarste, prijsstijgingen, geopolitieke afhankelijkheid en vertragingen in de energietransitie. Dit maakt het vinden van oplossingen nu al urgent.

Om de milieurisico’s van mijnbouw en schaarste te beperken, pleit Natuur & Milieu voor een circulaire aanpak. Dit betekent dat we zuinig omgaan met metalen door er in de eerste plaats zo min mogelijk van te gebruiken. Daarnaast door de producten zelf langer te gebruiken en te investeren in alternatieve materialen. Ook goede recycling van materialen draagt hier aan bij. Door goede regelgeving kunnen we daarnaast de milieuschade en sociale impact van mijnbouw beperken. Kritieke metalen zijn onmisbare bouwstenen in de energietransitie en door te kiezen voor een goed circulair model, verkleinen we de milieu-impact en afhankelijkheid. Daarnaast kunnen de milieuschade en sociale impact van mijnbouw beperken.