Ga terugHome      Thema’s      Eten & drinken      Voedselverspilling      Hoe herken je rijp fruit?
Tips

Hoe herken je rijp fruit?

portretfoto Annemijn Pasman
Annemijn Pasman
Ook wel eens gehad dat je dacht een bakje heerlijke aardbeien te hebben aangeschaft, om er dan achter te komen dat ze allemaal keihard en smakeloos zijn? Of dat je echt zin had in een mango, maar geen idee had welke je uit het schap moest trekken? En wat dacht je van de tragedie van de avocado die niet goed meer is? Dat je hem opensnijdt op het moment suprême om lekker je broodje te beleggen, sla te verrijken of guacamole mee te bouwen, en - dit heeft iedereen wel eens meegemaakt - dat de avocado in kwestie helemaal bruin is van binnen?
Verschillende soorten exotisch fruit in kratten voor een winkel

Leer rijpe vruchten herkennen

Elke vrucht, net als een pokerspeler, heeft zijn eigen ‘tell’: een aanwijzing, klein of groot, waarmee ze je haar geheimen prijsgeeft. Van aardbei tot aubergine (want, aubergine is technisch gezien ook een vrucht!). Je moet ze alleen even leren herkennen! Lees deze blog, en je leest het fruitschap voortaan als de ogen van je geliefde.

Ananas

De beste hints bij ananas zijn z’n kleur en z’n geur. Wanneer een ananas rijp wordt, verandert de kleur naar goudbruin. Bij een goed rijpe ananas is er bijna geen groen meer aan de onderste basis te zien. Ook de kleur is zoet en honingachtig. En ken je de truc met de blaadjes? Als je een blad van de kroon makkelijk eruit kunt trekken, is de ananas zeer waarschijnlijk ook klaar voor gebruik! Een rijpe ananas is ook zwaar van het vocht. De geur vertelt je ook snel wanneer je een ananas níet meer moet eten: als hij azijnachtig gaat ruiken, is deze kans verkeken. Wil jij smullen van een ananas? Let er wel op dat deze tropische vrucht altijd van ver komt, sommigen per schip, maar ook veel per vliegtuig. Januari is vaak het beste seizoen.

ananas

Avocado

Niet schrikken, maar er bestaan dus verschillende soorten avocado. Deze soorten worden ook anders rijp. Een veelgebruikte soort in onze Nederlandse keukens, Hass avocado, wordt donkerpaars als hij rijp wordt, maar weer andere soorten blijven lichtgroen van schil. Voelen is een beproefde methode, het nadeel hiervan is dat knijpen met je vingers de vrucht beschadigt. Er bestaat dus een kans dat de avocado die jij als lekker rijp voelt, gewoon beurs is door het vele knijpen van je voorgangers… Het beste voel je de zachtheid van je avocado in de palm van je hand. Een andere truc is misschien nog waterdichter: je kunt ook hier, net als bij de meloen, het ‘pitje’ eruit wippen: is het vruchtvlees hieronder heldergroen, dan zit je goed. Let wel op: avocado’s hebben veel impact op het milieu. Ze groeien in landen die te maken hebben met droogte terwijl voor elke avocado gemiddeld 65 liter water nodig is. Ook worden ze uit deze landen geïmporteerd per vliegtuig. Geniet met mate.

Combineer avocado met citrus voor een verfrissende lichte salade, of maak er avocadoloempia’s van!

Aubergine

Ook de aubergine is in essentie een vrucht. Aubergine kan rijp en onrijp zijn. Alles aan de aubergine geeft geheimen bloot: is het velletje strak, elastisch en donkergekleurd (=rijp), of beschadigd? De kroon kan mooi groen zijn wanneer hij vers is, en wordt geelbruiner naarmate de vrucht langer ligt. En als je een aubergine indeukt, en je afdruk blijft lang staan, dan moet hij nog even!

Hmm, aubergine! Lekker gegrild, voor in ratatouille, rolletjes of bij de barbecue met haloumi en munt. Maar ook heerlijk in pasta, zoals deze met aubergine en walnotenpistou!

aubergines

(Cantaloupe) meloen

Een goed rijpe meloen is heerlijk zoet. En dat kun je ruiken! Ook voelt de meloen zwaarder aan naarmate de rijpheid vordert. Een lekkere meloen is dus zwaar en zoet geurend. Ook kun je de stam indrukken: wanneer deze wat mee veert, is de meloen goed rijp. Is je meloen nog niet zo ver, dan rijpt hij thuis wel verder, en moet je nog even geduld hebben. Bewaar hem dan buiten de koelkast.

En nu? Als voorgerechtje, met feta? In blokjes invriezen, en tot ijs blenderen? Of toch liever gevuld als breakfast bowl?

Watermeloen

Watermeloen is heerlijk verfrissend op warme dagen, omdat – zoals de naam al doet vermoeden – deze rakker vol vocht zit. En dat vocht weegt wel wat! Oké, wij hebben nog nooit een vederlichte watermeloen gevonden, maar een écht rijpe watermeloen is door z’n vochtgehalte echt zo zwaar als een gemiddelde bowlingbal. Het streepjespatroon verraadt ook iets: lopen de strepen helemaal rondom, dan kan het zijn dat hij nog even moet. Tenslotte kun je de rijpheid horen: geef maar eens een klopje op de schil. Klinkt het hol? Meenemen die jongen.

Voor een warme dag: maak eens watermeloenijsjes! Supersimpel, verfrissend en leuk voor kinderen (en voor jezelf natuurlijk)! Of doe eens iets anders: watermeloen in je salade, zoals deze Thaise salade!

partjes watermeloen

Tomaat

Ja, een rode tomaat is rijp. Maar er zijn ook andere kleuren tomaat! Dus wat doe je om echt te checken of hij ready to go is? Je doet de tandenborsteltest. Met je handen! Vroeger gebruikten ze tomaat in tandenborstelreclames, om aan te tonen op welke manier je optimaal poetste om je tandvlees niet te beschadigen. Het vel van de tomaat heeft veel weg van tandvlees: het is stevig, maar veert wel wat mee. Precies dit gevoel moet een tomaat hebben: dan is hij helemaal rijp. Te hard betekent onrijp, papperig is over. Simpel!

PS: Tomaten bewaar je het beste buiten de koelkast. Vanwege het dunne schilletje is een tomaat erg gevoelig voor kou, en wordt hij onder die omstandigheid eerder slecht.

Tomaten, wat kun je er niet mee!? Maak bijvoorbeeld eens een tomatensalsa, of probeer tomaat eens als ijs!

Mais

Geen fruit, maar mais is wél een vrucht van een plant. Kortom, ook hier hebben we te maken met rijpheid. Wanneer mais in de winkel ligt, kun je er eigenlijk wel vanuit gaan dat het rijp is. Wil je het toch checken, of heb je bijvoorbeeld zelf een maisplant staan? Dan werkt het zo: bekijk de kolf aan de buitenkant, deze moet groen zijn. Aan de bovenkant steekt er een pluim uit, die naarmate de kolf rijpt meer verkleurt richting goudbruin. Ook kun je, door de kolf iets open te pellen, de korrels even inspecteren: bleek, of rijp goudgeel? Ook kun je de korrel even tussen twee vingers knijpen: is het vocht dat eruit komt helder, geef ze dan nog even. Is het daarentegen melkachtig? Dan heb je geluk en is de kolf er helemaal klaar voor! Moet je hem echt nog van de plant trekken, doe dat dan door hem bij de aanhechting te draaien. De kolf laat dan vanzelf los.

Maak eens een bakje popcorn met nori in plaats van zout!

mais

Mango

Een mango verraadt met zijn kleur niet veel: niet alle soorten worden rood, de mango kent veel kleuren! De zachtheid van de vrucht is daarentegen wél veelzeggend: deze is net als bij de tomaat goed voelbaar. De vrucht veert dan iets mee onder je vinger, maar je zakt er niet zo doorheen. Ook kun je voorzichtig het steeltje eraf trekken en ruiken: geeft dit een zoet en fruitig aroma, dan is de mango rijp. Jummy! Mango is heerlijk op zichzelf, met rijstpudding, of in salade.

Aardbei

Er is niks ergers dan je verheugen op een heerlijke zoete aardbei, terwijl je een doosje ellende blijkt te hebben gekocht. Voortaan test je de aardbeien eerst: met je neus! Aardbeien ruiken zoals ze zouden moeten smaken. Ruiken ze naar niks, dan smaken ze waarschijnlijk ook zo. Ruiken ze zoet en heerlijk, dan zeggen wij: ga ervoor!

Aardbei in salade, of anders: in deze pittige salsa?

Aardbeien

Perzik

Rijpe perziken hebben de herkenbare roodgele kleur, zoals de snoepjes van vroeger. Weet je trouwens hoe dit zit? De kant die naar de zon gedraaid is wordt rood, en de rest geel. Weer wat geleerd! Een rijpe perzik is zacht en in te drukken, en je ruikt hem van een afstand al. Check ook nog even waar het steeltje zat: zit er hier nog wat groen, dan kun je nog beter even wachten.

Probeer perziken ook eens in een lekkere salade met gemengde pitten en zaden, voor een stralende huid!

Pruim

Pruimen zijn ook lastig op kleur te beoordelen, omdat dit nogal kan verschillen. Bij pruimen, zoals bij ander steenfruit (fruit met een stenige dikke pit), voel je aan de vrucht: deze moet zacht zijn, een beetje meegeven. Het velletje is strak en gaaf. Als er rimpels op zitten of de vrucht voelt pappig aan, dat kun je hem misschien beter verwerken in jam.

pruimen

Kersen

Kersen zijn heerlijk zomerfruit. Bij kersen geldt ook dat naarmate ze verder rijpen, hun kleur dieper wordt. Zie je dus op een markt, langs de weg of in de supermarkt een prachtige mand dieprode of paarse kersen liggen: goede kans dat deze heerlijk zoet zijn. Je kunt ze ook voorzichtig indrukken: voelen ze zacht en verend, dan kun je gaan smullen!

Peren

Peren koop je het beste kort voor je ze nodig hebt, laat ze thuis na-rijpen. Heb je toch nu meteen een rijpe peer nodig hebben, of wil je gewoon weten hoe je kunt zien of een peer rijp is: leg de peer in de palm van je hand en duw vlak onder de steel met je duim. Geeft dit mee, dan is je peer rijp.

Verwerk peer in een lekker sapje met gember, salade met raddichio walnoten en granaatappel, of snij er dunne plakjes van en droog ze op lage temperatuur in de oven tot chipjes!