Milieubeweging verwelkomt statiegeld op blikjes

Een deel van het bedrijfsleven heeft jarenlang statiegeld op kleine flessen en blikjes in Nederland verhinderd. De verontwaardiging over de plasticvervuiling en de urgentie voor de aanpak van zwerfafval groeide de voorbije jaren. De milieubeweging en de brede samenleving via de Statiegeldalliantie verhoogden de druk om statiegeld in te voeren. Statiegeld reduceert immers de aanwezigheid van blikjes en flesjes in het zwerfafval met 70 tot 90 procent.

De staatssecretaris voor Infrastructuur en Waterstaat Stientje van Veldhoven (D66) stelde de betrokken bedrijven voor een ultimatum: ofwel maakten ze hun belofte van 70% reductie van drankverpakkingen in het zwerfafval waar, ofwel zou er een beslissing voor statiegeld komen. In eerste instantie gold de afspraak enkel voor plastic flesjes. Het aantal plastic flesjes in het zwerfafval daalde niet, maar steeg met 7 procent. Daarom besliste het kabinet april vorig jaar dat er statiegeld op de plastic flesjes komt, met ingang van 1 juli dit jaar.

Na moties van Jan Paternotte (D66) c.s. en Carla Dik-Faber (ChristenUnie) c.s. in oktober 2019 besloot het kabinet in april 2020 om dezelfde afspraken ook te laten gelden voor blikjes. Toen de monitoringcijfers van Rijkswaterstaat over de eerste helft van 2020 geen daling, maar een stijging toonden van 19 procent van het aantal blikjes in het milieu, vroegen we in een gezamenlijke zienswijze het kabinet om nog voor de verkiezingen te beslissen statiegeld in te voeren. Het kabinet heeft deze wens vandaag gehonoreerd.

Het statiegeldsysteem voor flesjes en blikjes moet nu consumentvriendelijk worden ingericht. Veruit de meeste statiegeldverpakkingen worden teruggebracht naar de supermarkten. Het is daarom in ieder geval belangrijk dat zij nu meewerken zodat consumenten hun lege blikjes weer netjes terug kunnen brengen naar de supermarkt. Horeca en kleine bedrijven zijn overigens door de overheid uitgezonderd van innameplicht.

Het is nog onduidelijk of sappen en zuivel met zekerheid zijn uitgesloten van de statiegeldregeling voor blikjes, zoals voor plastic flesjes wel het geval is. De milieuorganisaties wijzen erop dat het goed zou zijn als ook op deze drankverpakkingen statiegeld komt, evenals op de knijpzakjes, die belanden ook in grote getalen in het zwerfafval. De Duitse regering besliste op 20 januari om ook de drankverpakkingen van sappen, wijn en zuivel op te nemen in het statiegeldsysteem.

Recycling Netwerk Benelux
Stichting De Noordzee – Ewout van Galen
Plastic Soup Foundation – Jeroen Dagevos
Plastic Soup Surfer – Merijn Tinga
Greenpeace – Meike Rijksen
Natuur & Milieu – Jelmer Vierstra