Minder luchtvaart is wél goed voor Nederland

In hun opiniestuk ‘Nederlandse luchtvaart straks vleugellam’ (22-4) betogen JA21-Kamerleden Derk Jan Eppink en Maarten Goudzwaard dat Schiphol en KLM slachtoffer dreigen te worden van het stikstofbeleid. Volgens hen stoot de luchtvaart maar heel weinig stikstof uit, is het de motor van onze economie, geeft het ons veel werk en blijven mensen nu eenmaal vliegen. Dit is achterhaald en onjuist.

Schiphol is een van de grootste vervuilers, van stikstof, CO2, fijnstof en geluid. Ook de economische waarde van KLM en Schiphol wordt overschat. Minder luchtvaart hoeft geen doemscenario te zijn. De Kamerleden werpen dit kabinet voor de voeten dat zij de luchtvaart enorm begrenst. Maar met de Luchtvaartnota en regeerakkoord geeft dit kabinet ruimte aan verdere groei van Schiphol, toename van het aantal vluchten met 69 procent en opening van Lelystad Airport. Het stikstofprobleem en het aandeel van Schiphol daarin wordt door de Kamerleden volledig gebagatelliseerd. Nederland stoot viermaal zoveel stikstof per hectare uit als gemiddeld in Europa, aldus TNO. Dat is zeer gevaarlijk, onze natuur en biodiversiteit lopen hierdoor steeds meer, mogelijk onherstelbare schade op. En Schiphol is na Tata Steel de grootste uitstoter. Onder de beschermende vleugels van de overheid zijn Schiphol en KLM uitgegroeid tot enorme industrieën.

Overstapconnectie met grote gevolgen
Schiphol behoort wereldwijd tot de top drie overstapconnecties en overtreft vele malen de Nederlandse vraag naar vliegen. Tegen dumpprijzen worden vakantiegangers naar Schiphol gelokt om over te stappen op lange afstandsvluchten. Die bevatten gemiddeld 70 procent overstappers. De gevolgen zijn groot. Stikstofvervuiling wordt afgewenteld op boeren, woningbouw wordt door geluidsregels beperkt, omwonenden en Schipholmedewerkers ervaren gezondheidsschade en andere sectoren moeten meer doen om klimaatdoelen te halen. Dan is er altijd het economische argument.

Economisch argument
Onze nationale trots? Schiphol is de goedkoopste luchthaven in Europa om het financiële kaartenhuis van KLM overeind te houden. Het biedt veel werk, maar ook daarvoor wordt een hoge prijs betaald. Terwijl de KLM-piloten tot de best betaalde van Europa behoren, staakte het grondpersoneel afgelopen weekend tegen de slechte arbeidsvoorwaarden. En bij elke crisis moeten er miljarden belastinggeld bij. Eppink en Goudzwaard schetsen een doemscenario van ineenstorting van Schiphol en KLM als er voorwaarden worden gesteld. Daarbij gaan ze volledig voorbij aan de economische realiteit en nieuwe inzichten.

Gezonde luchtvaartsector mogelijk
Onderzoek geeft aan dat minder transferpassagiers niet het einde van het hubnetwerk betekent. Er is een gezonde luchtvaartsector mogelijk, passend bij de vraag in Nederland. Economische gevolgen daarvan zijn klein. Buitenlandse bedrijven komen niet naar Nederland voor Schiphol, maar voor een gunstig belastingklimaat, onze goede (digitale) infrastructuur, het hoge opleidingsniveau en leefbaarheid. Het wordt tijd dat de zwaan haar geleende vleugels afgooit en op eigen benen leert staan. Een bedrijfsmodel gebaseerd op eerlijke normen en belasting betalen hoort daarbij.

Dit opinieartikel is verschenen in het Algemeen Dagblad op 29 april 2022.