Minder bestrijdingsmiddelen op tuinplanten dankzij ambitie sierteelt
Samen met Tuinbranche Nederland wil Natuur & Milieu retailers en kwekers helpen bij het maken van de beste keus. Bij voorkeur gebruiken zij géén bestrijdingsmiddelen, maar als het toch moet, dan het liefst een middel dat zo min mogelijk risico oplevert voor de natuur en het milieu. Een speerpunt is dat negen bestrijdingsmiddelen die zeer schadelijk zijn voor bijen en andere insecten in de toekomst niet meer gebruikt worden. Iedere twee à drie jaar wordt de ambitie geactualiseerd en aangescherpt. Dit jaar hebben we de ambitie voor de vierde keer aangescherpt.
Nieuw voor de komende drie jaar is dat de retailers die verbonden zijn aan de ambitie op jaarlijkse basis een individueel actieplan formuleren. Daarin staan oplossingen voor de uitdagingen waar zij en hun kwekers tegenaan lopen. Naast dit maatwerk gaan Tuinbranche Nederland en Natuur & Milieu meer werk maken van kennisdeling in de sector en betere communicatie in de keten, zodat betrokkenen van elkaar kunnen leren. De tuinbranche zorgt daarbij voor meer zichtbaarheid en transparantie in het werk, ook naar de consument, die zo duurzamer kan tuinieren. De milieu-indicator gewasbescherming zal ook een belangrijke rol gaan spelen om aan te sturen op het juiste middelen- en maatregelenpakket waar kwekers gebruik van kunnen maken. Producten zullen zo steeds duurzamer worden gekweekt en het zal duidelijker worden hoe de sierteeltplanten voor in de tuin worden geproduceerd.
Jaarlijkse meting van bestrijdingsmiddelen op tuinplanten
Onderdeel van de samenwerking is een jaarlijkse meting die wij uitvoeren op de planten die verkocht worden in de tuincentra die zijn aangesloten bij de ambitie. Zo controleren we of de ambities daadwerkelijk worden behaald. We onderzoeken daarbij hoeveel bestrijdingsmiddelen er op de aangeboden planten te vinden zijn. Goed nieuws is dat op dit vlak veel vooruitgang is geboekt sinds de start van de ambitie. Het aantal bestrijdingsmiddelen dat wordt gevonden per plant, is in de afgelopen drie jaar met een derde gedaald.
Bij de planten waar wel bestrijdingsmiddelen werden gevonden, worden minder giftige stoffen aangetroffen. Een positief resultaat uit de meting van 2020 was dat op geen enkele plant meer het bestrijdingsmiddel chloorpyrifos, clothianidine, cypermethrin, fipronil of imidacloprid is aangetroffen. Deze stoffen zijn door Tuinbranche Nederland zelf ook als onwenselijk aangemerkt vanwege hun schadelijkheid. Ook blijkt dat het aantal planten met andere schadelijke bestrijdingsmiddelen blijft dalen. Een indicatie dat het de goede kant op gaat is dat sinds 2018 het percentage planten waar de ambities niet mee werd gehaald met 60% is gedaald.
Helaas zijn op een aantal planten ook nog stoffen aangetroffen, die de branchepartners eigenlijk niet meer hadden willen zien. De kwekers en tuincentra gaan kijken hoe ze hiermee om moeten gaan, om dit in de toekomst beter te krijgen. De grootste uitdaging ligt bij meerjarige buitenplanten, omdat die planten meer worden blootgesteld aan ongedierte, onkruid en schimmels. Natuur & Milieu heeft de tuinbranche daarom aangeraden om te werken met een specifieke aanpak per plantensoort. Kennisdeling tussen telers en tuincentra over een effectieve aanpak is en blijft van groot belang.
Traceren blijft een uitdaging
Om het gebruik van bestrijdingsmiddelen aan te kunnen pakken is het heel belangrijk dat de verkoper goed kan traceren waar de planten vandaan komen. Hoe goed dit wordt gedaan, varieert sterk tussen de verschillende tuincentra. Deze variatie komt doordat retailers, filialen en toeleverende telers zich verschillend inzetten voor deze ambitie. Maar komt ook doordat sommige partijen centraal inkopen en andere decentraal. Bij centrale inkoop werken verschillende tuincentra samen en is registratie van inkoop geheel gedigitaliseerd en geautomatiseerd. Dit zorgt voor meer traceerbaarheid en overzicht. Bij decentrale inkoop hebben tuincentra deze voordelen van schaalgrootte niet. Natuur & Milieu heeft Tuinbranche Nederland daarom geadviseerd om zowel tuincentra met centrale, als decentrale inkoop te ondersteunen met advies passend bij hun inkoopmodel.
De Ambitie 4.0 is online in te zien en ondertekend door GroenRijk, Hornbach, Intratuin, Praxis Tuincentrum, bijSTOX, Ranzijn tuin & dier, GRS Retail en Welkoop Retail. De handelspartijen Arie Bouman, Fleurametz, Royal Lemkes en Waterdrinker hebben ook getekend. Samen vormen zij een brede basis om de ambities gezamenlijk met Tuinbranche Nederland, Natuur & Milieu en CLM te bewerkstelligen.
Wat kun je als consument doen?
Er zijn een aantal dingen waar je als consument op kunt letten als je duurzamere keuzes wilt maken als je planten koopt. Koop bijvoorbeeld planten in het seizoen, vraag hiernaar bij de verkoper. Planten buiten het seizoen opkweken, kost meer moeite en vraagt om meer water, mest of bestrijdingsmiddelen. Je kunt bij de verkoper ook vragen om planten met een keurmerk, bijvoorbeeld het keurmerk voor biologische teelt, On the Way to PlanetProof of MPS-A. Door deze keurmerken weet je aan welke eisen de planten voldoen. In de keurmerkenwijzer voor ‘Bloemen en tuin’ van MilieuCentraal vind je hier meer informatie over.
Persvoorlichters
Voor persgerelateerde vragen kun je terecht bij een van onze persvoorlichters.
