Vliegbelasting in Nederland

De vliegbelasting is een bedrag dat je betaalt voor de schade die je vlucht veroorzaakt. Denk aan de luchtvervuiling, geluidsoverlast, gezondheidsschade en klimaatschade. Dit noemen we ook wel de maatschappelijke kosten van vliegen. Zonder vliegbelasting draaien alle Nederlanders op voor deze kosten via de gewone belastingen. Ook als ze nooit in het vliegtuig stappen. De vliegbelasting is dus een eerlijkere manier om de mensen die vliegen te laten betalen voor de schade die hun vlucht veroorzaakt.

Tot 2027 bedraagt de vliegbelasting in Nederland zo’n 30 euro. Dat is een vast bedrag per passagier, ongeacht de bestemming. Voor een ticket naar Frankrijk betaal je nu dus evenveel belasting als voor een ticket naar Australië. Per 1 januari 2027 verandert dat. Dan komen er twee tarieven bij. Vliegreizigers gaan dan meer betalen voor middellange en verre vluchten:

• 30 euro voor de meeste vluchten binnen Europa (tot 2.000 km, dit blijft hetzelfde als nu)
• 47 euro voor middellange vluchten van 2.000 tot 5.000 km (bijvoorbeeld Marokko of Egypte)
• 71 euro voor verre vluchten vanaf 5.000 km (bijvoorbeeld New York) – behalve naar landen waarmee Nederland of Europa een speciale band heeft, zoals Caribisch Nederland

Zo wordt de prijs eerlijker, want hoe verder je vliegt, hoe meer schade je vlucht veroorzaakt.

De vliegbelasting geldt nu alleen voor passagiers die hun reis in Nederland beginnen en het kabinet wil dat ook zo houden. Jij betaalt straks 47 euro voor een vlucht naar je tante in Marokko. Maar iemand die vanuit Finland via Schiphol naar Marokko vliegt, en misschien wel naast jou in het vliegtuig zit, betaalt niets. Want overstappers zijn uitgezonderd van vliegbelasting. Op Schiphol zijn er tientallen miljoenen overstappers per jaar: de zogeheten transferpassagiers. Zij zetten geen voet buiten de luchthaven, maar veroorzaken met hun overstap wel extra uitstoot boven Nederland.

Ook blijven businessclass-reizigers vanaf 2027 hetzelfde bedrag betalen als economyclass-passagiers. Dit is vreemd, want businessclass-stoelen nemen in een vliegtuig veel meer ruimte in. Kortom: meer beenruimte, meer uitstoot per persoon, maar nog steeds dezelfde belasting. Voor privéjets bestaat er ook nog geen speciaal tarief, terwijl zij per passagier zo’n 14 keer meer vervuilen dan economyclass-reizigers in normale lijnvluchten. Niet echt eerlijk, toch?

Ten slotte wil het kabinet uitzonderingen maken voor bestemmingen waarmee Nederland of Europa een ‘speciale band’ heeft. Denk aan Caribisch Nederland of de Canarische Eilanden. Vlieg je naar Aruba? Dan betaal je vanaf 2027 nog steeds maar 29 euro belasting. Vlieg je even ver, maar naar Venezuela? Dan betaal je 71 euro. Zelfde afstand, zelfde uitstoot, maar bijna 2,5 keer zo duur. Dat is een voorbeeld van hoe de nieuwe vliegbelasting nog steeds níet eerlijk is.

Voor 2021 betaalde je geen belasting op vliegtickets, terwijl trein- en busreizigers en automobilisten wél al jaren belasting betalen over hun reizen. Nog steeds geldt er geen btw en geen accijns op kerosine, een afspraak die al sinds 1946 bestaat. Toen was het een maatregel bedoeld om de internationale samenwerking te stimuleren, nu is het een vrijbrief voor onbeperkte vervuiling door de luchtvaart. Het maakt vliegen goedkoper dan veel duurzamere alternatieven en maakt het zo lastig voor reizigers om een groene keuze te maken. Sinds de invoering van de vliegbelasting verandert dit langzaam, maar tickets voor businessclass, privéjets en transferpassagiers zijn nog altijd oneerlijk goedkoop.

Uit onderzoek van CE Delft (2024) blijkt dat de huidige ticketprijzen, inclusief vliegbelasting, maar een klein deel van de werkelijke maatschappelijke kosten dekken. Voor lange vluchten is dat vaak maar 3 tot 10 procent! Dit betekent dat alle Nederlanders samen de rest van de kosten (meer dan 90%) betalen voor elke verre vlucht. Reizigers op korte vluchten betalen zelf een groter percentage, tot zo’n 70 procent. Een belasting die beter aansluit bij de werkelijke kosten van vliegen – afhankelijk van de afstand, de klasse en het type vliegtuig – maakt vliegen eerlijker en helpt om duurzame keuzes te maken.

Wij pleiten daarom voor een vliegbelasting waarbij alle passagiers betalen naar rato van de schade van de vliegreis. Dat betekent:

• Transferpassagiers meerekenen: nu betalen overstappers nog niets, terwijl ze meer vervuiling veroorzaken boven Nederland dan reizigers die direct vliegen.
• Belasting naar vliegklasse: businessclass veroorzaakt tot drie keer meer uitstoot per reiziger, dus moet ook zwaarder belast worden.
• Privévliegtuigen belasten: de passagiers van deze vliegtuigen betalen nu niets, maar stoten tot 14 keer meer uit per passagier.
• Geen uitzonderingen: ook ‘speciale gebieden’ mogen geen uitzondering krijgen in een systeem waarbij iedereen betaalt voor de vervuiling.

Critici zeggen dat een hogere vliegbelasting ervoor zorgt dat Nederlanders vanaf buitenlandse luchthavens gaan vliegen. Dit heet ook wel het ‘weglekeffect’. Onderzoek van CE Delft (2025) laat zien dat dit nauwelijks gebeurt: minder dan één procent wijkt uit en dit zijn meestal mensen die dicht bij de grens wonen. Wat wél gaat gebeuren: mensen kiezen door de nieuwe tarieven voor middellange en lange vluchten eerder voor een kortere vlucht en reizen minder vaak ver weg, zo toonde hetzelfde onderzoek aan. En dat scheelt veel uitstoot, want verre vluchten veroorzaken tachtig procent van de klimaatimpact.

De vliegbelasting verandert dus per 2027 en dat is een goede stap vooruit. Eerder dit jaar vroegen we onze nieuwsbrieflezers om hun mening te geven via de internetconsultatie van de overheid. Samen met andere milieuorganisaties riepen we op om te reageren, en dat heeft effect gehad. In het overheidsrapport is te lezen hoe de vele reacties hebben bijgedragen aan de nieuwe plannen. Ook organiseerden wij in september een sessie voor Kamerleden om te laten zien hoe een écht eerlijke prijs voor vliegen eruit kan zien. Dankzij die gezamenlijke inzet komt er nu een hoger tarief voor middellange en verre vluchten – een belangrijke stap naar eerlijk vliegen.

Maar we zijn er nog niet. De Tweede Kamer bespreekt het voorstel nog en er kunnen nog aanpassingen komen. Natuur & Milieu blijft daarom druk zetten voor een écht eerlijke vliegbelasting, waarin alle kosten en vervuiling zijn meegerekend. Wil je helpen? Steun ons werk met een gift of deel onze boodschap: samen maken we het verschil.