Veel mensen besluiten regelmatig om een dagje geen vlees te eten om het milieu een handje te helpen. Maar ook dierlijke producten als eieren, melk en kaas hebben een grote impact op het milieu. Toch is voor velen de stap om veganistisch te eten nog te groot. Zo denken veel mensen dat ze gerechten of baksels niet meer kunnen maken, omdat je deze niet vegan kunt maken. Of ze denken dat de gerechten of baksels heel anders zullen smaken met vegan producten. Maar zijn deze gedachtes ook terecht?
Eieren
Eieren zijn erg populair onder de Nederlandse bevolking. Naast dat je ze gekookt, scrambled of als omelet kunt eten, worden ze ook veel gebruikt bij het bakken. Voor al deze mogelijkheden zijn gelukkig ook lekkere en simpele plantaardige vervangers, waardoor je je ei niet hoeft te missen!
Bakken zonder ei?
- Fruit: Appelmoes of een (over)rijpe banaan werkt goed als bind- en verdikmiddel in bijvoorbeeld cakes, koeken of pannenkoeken. Let er wel op dat ze ook smaak zullen toevoegen, waardoor je misschien minder suiker hoeft te gebruiken. Fruit bevat niet dezelfde voedingsstoffen als eieren, maar laten we eerlijk zijn: hoe vaak bak jij een cake voor een gezonde hap?
- Lijnzaad en chiazaad: Voor beide geldt: meng één eetlepel van het zaad met drie eetlepels water om één ei te vervangen. Ook bevatten ze beide, net zoals eieren, essentiële aminozuren. De twee verschillen wel veel van smaak. Zo heeft chiazaad een neutrale smaak waardoor je het bij vrijwel alle baksels kunt gebruiken. Lijnzaad daarentegen heeft een nootachtige smaak waardoor je het beter in brood en hartige gerechten kunt gebruiken. Ook voor taartdeeg is lijnzaad zeer geschikt.
- Aquafaba: Aquafaba is het vocht uit een blik kikkererwten. Het vocht kan je opkloppen tot een luchtig schuim en bijvoorbeeld gebruiken om een heerlijke chocolademousse van te maken. Ook kan je met aquafaba echte meringues maken, je cake luchtig krijgen en zelfs mayonaise maken! Daarnaast werkt het goed als bindmiddel voor in koekjes en brownies. Met dit vocht kan je dus echt alle kanten op en om het nog beter te maken: ook hier zitten een hoop eiwitten in.
Scrambled eggs of omelet zonder ei?
Naast dat je het ei in je baksels heel makkelijk kunt vervangen, kun je ook je scrambled eggs of omelet heel simpel vegan maken. Hiervoor heb je slechts twee ingrediënten nodig: tofu en Kala Namak. Kala Namak, ook wel zwart zout genoemd, heeft de geur en smaak van eieren. Tofu neemt de smaak op van de kruiden waarin je ze marineert. Om daarom alsnog van je scrambled eggs of omelet te genieten, voeg je simpelweg de Kala Namak toe aan je (zijden)tofu en bak je het nog even in de pan. Je kunt tofu ook (zonder zwart zout) gebruiken als ei-vervanger in je hartige gerechten en zijden tofu is zelfs geschikt voor toepassing in cakes, brownies of muffins! Naast de veelzijdigheid van dit product bevat het ook eiwit, ijzer, Vitamine B1 en B2. Alle vier zijn voedingsstoffen waar je op moet letten als je veganistisch eet. Wat ons betreft dus de winnaar in het lijstje van vegan ei-alternatieven.
Kaas
We geven toe, het is een grote uitdaging om vegan kaas de juiste kaassmaak te geven. Gelukkig zijn er een aantal alternatieven die ontzettend dicht in de buurt komen. Zo zijn er al verschillende merken die succesvol ‘nepkaas’ verkopen. Een keertje kaas eten moet natuurlijk kunnen als je daar van houdt, maar deze alternatieven zijn echt het proberen waard.
- Cashewnoten: De cashewnoot is een zeer geliefd alternatief in recepten met kaas. Zo kan je er onder andere een kaasfondue of cheesecake mee maken. Houd er wel rekening mee dat je de cashewnoten eerst twee uur in water laat weken. Hierdoor zijn ze zachter en kan je ze makkelijker verwerken.
- Edelgistvlokken: Edelgistvlokken zijn droge vlokken met een hartige smaak en velen vergelijken het met Parmezaanse kaas. Dit product is daarom perfect om over je pasta of pizza te strooien. In combinatie met cashewnoten kun je er ook een heerlijke ‘kaas’ saus mee maken. Een groot voordeel van edelgistvlokken is dat ze als een van de weinige vegan producten ook vitamine B12 bevatten. Een nadeel van de edelgistvlokken is dat de vlokken niet kunnen smelten. Maar als het je gaat om de smaak dan zit je goed.
- Tofu: Als je dacht dat alles gezegd is over tofu dan heb je het mis. Gekruide stukjes tofu kunnen een goed alternatief zijn voor de witte stukjes kaas die je in je salade doet. Je kunt de tofu natuurlijk helemaal marineren zoals jij wil, maar door edelgistvlokken toe te voegen aan je marinade, creëer je een net echte kaassmaak.
Melk
Tegenwoordig is er genoeg keuze in plantaardige (vegan) melk. Het voordeel van deze vervangers is dat ze allemaal dezelfde kleur, verpakking, prijs en structuur hebben als melk. Zo heb je in de supermarkt de keuze uit: sojamelk, rijstmelk, amandelmelk, havermelk, hazelnoot en kokosmelk. Qua smaak verschillen ze allemaal van elkaar en daarom is het een kwestie van proeven om jouw favoriet te vinden. Deze melk kan je net zoals ‘gewone’ melk niet alleen drinken bij je ontbijt, maar ook mengen met je ontbijtgranen, in je koffie doen of verwerken in een gerecht. Bij sommige vegan melksoorten wordt B12 en calcium toegevoegd, aangezien deze voedingsstoffen ook te vinden zijn in normale melk. Toch moeten veel veganisten op advies van hun huisarts B12-supplementen bij slikken, omdat de hoeveelheid vitamine B12 in plantaardige melk vaak niet genoeg is om te voorzien in de behoefte.
Boter
Ook roomboter is een dierlijk product omdat het gemaakt is van melk. Omdat dit product door velen dagelijks wordt gebruikt, zetten wij ook voor dit product een aantal vervangers op een rijtje.
- Plantaardige margarine: Het klinkt misschien als een logisch alternatief, maar we willen het toch even noemen: waarom roomboter met melk gebruiken als plantaardige margarine ook perfect werkt om mee te koken, bakken of je brood mee te smeren? Daarnaast bevat plantaardige margarine minder verzadigde vetten dan roomboter, waardoor het ook een stukje beter voor je is!
- Olijfolie: Olijfolie is niet alleen lekker als dressing over je salade, maar kan ook heel goed boter vervangen. Zo kan je ook olijfolie in de pan doen in plaats van boter. Daarnaast zullen veel mensen niet weten dat je met olijfolie ook heerlijke muffins kunt maken. De olie zal zorgen voor een lekkere, smeuïge textuur.
- Kokosolie: Dankzij het hoge kookpunt kun je met kokosolie frituren, braden en bakken. Ook is het ideaal als vervanger voor je boter op brood. Kokosolie bevat wel veel verzadigd vet, dus gebruik het met mate. Verzadigd vet verhoogt namelijk je cholesterol, wat de kans op hart- en vaatziektes vergroot.