Zonder de topzware auto's en met meer autodelen kan tot 30% aan kritieke grondstoffen worden bespaard
| Door de groei van de grootste SUV’s in Nederland te beperken, kan 10% van de batterijgrondstoffen voor auto’s worden bespaard. Als de potentie van deelauto’s maximaal benut wordt en groeit naar 500.000, kan dat 22% grondstofbesparing opleveren. Dat blijkt uit een studie door CE Delft in opdracht van Natuur & Milieu waarin deze scenario’s voor mobiliteit werden doorgerekend voor de periode 2025-2030. Om in de toekomst genoeg grondstoffen voor autobatterijen – maar ook voor de energietransitie en digitalisering – te behouden en om de schade en afhankelijkheid van mijnbouw te beperken, is het belangrijk te kijken hoe we dat efficiënt kunnen doen. In de politiek wordt tot nu toe nauwelijks naar dit soort oplossingen voor besparing gekeken. ‘Terwijl er enorme potentie zit’, concludeert Natuur & Milieu. |
Auto’s worden steeds groter en zwaarder. Dat is onwenselijk, want hoe zwaarder een auto op fossiele brandstoffen, hoe meer CO2 hij uitstoot. En hoe groter een elektrische auto, hoe meer batterijgrondstoffen er nodig zijn. Er worden dus onnodig veel schaarse grondstoffen gebruikt die ook nodig zijn voor bijvoorbeeld windmolens en zonnepanelen en mobiele telefoons en laptops. Mijnbouw voor deze grondstoffen veroorzaakt schade aan de lokale natuur, zoals ontbossing en watervervuiling. Door de toename van steeds zwaardere auto’s, wordt het probleem van schaarste en schade alleen maar groter.
‘Het verminderen van CO2-uitstoot en tegelijk het beperken van schade door het delven van grondstoffen die nodig zijn voor de energietransitie, zijn de grootste uitdagingen van deze tijd. De trend van steeds meer en grotere auto’s is daarbij een van onze grootste en meest onnodige vijanden’, zegt Rob van Tilburg, directeur Programma’s van Natuur & Milieu. ‘Uit de scenario’s in deze berekeningen blijkt dat als we slim en efficiënter met grondstoffen zouden omgaan, we een derde aan batterijgrondstoffen in elektrische auto’s kunnen besparen. De gecombineerde maatregelen leiden ook nog tot een daling van 9% in CO2-uitstoot van het wagenpark tussen 2025 en 2030.’
SUV’sering beperken
De in Nederland steeds populairdere grote SUV’s zijn gemiddeld 200 tot 300 kilo zwaarder dan een middelgrote auto. CE Delft berekende de mogelijke besparing als er geen nieuwe elektrische en fossiele auto’s van het topzware segment zouden worden verkocht, en in plaats daarvan middelgrote auto’s. Bijvoorbeeld door de zware SUV Peugeot e-5008 te vervangen voor een station wagon Peugeot e-308. Zo kan 10% aan grondstoffen bespaard worden. Het lithium dat in dit scenario – van topzware auto’s vervangen door middelgrote auto’s – bespaard wordt, is voldoende voor ruim 600 miljoen mobiele telefoons. ‘Het is tijd om de trend van steeds grotere en topzware auto’s te keren. Een derde van de nieuw verkochte elektrische auto’s in de onderzochte periode behoort tot dit segment. In perspectief: van de 10 miljoen auto’s die er in 2030 rondrijden, is dit maar 3%, maar ze slurpen relatief veel van onze schaarse grondstoffen op’, aldus Van Tilburg.
Meer deelauto’s
Het gebruik van deelauto’s leidt tot minder grondstoffengebruik omdat een deelauto gebruikt kan worden door verschillende huishoudens en zo meerdere privéauto’s vervangt. CE Delft heeft daarom ook berekend wat het effect is op grondstoffenverbruik als autodelen een toegankelijk en aantrekkelijk alternatief wordt voor bezitters van privéauto’s. Als het aantal deelauto’s groeit naar 500.000 kan in vijf jaar tijd 22% schaarse grondstoffen worden bespaard. Deelauto’s zijn vaker elektrisch en deelautogebruikers rijden minder kilometers per jaar, daardoor daalt als bijkomend positief effect ook de CO2-uitstoot.
Kansen grondstoffenbeleid
Afhankelijkheden van grondstoffen maken ons land kwetsbaar, zoals recent voelbaar met de beperking van gaslevering uit Rusland. Deze afhankelijkheid speelt ook rondom kritieke grondstoffen en olie en maakt daarom onze mobiliteit kwetsbaar. Van Tilburg: ‘Deze berekeningen laten zien hoe belangrijk duurzaam grondstoffenbeleid is, daar moet veel meer aandacht voor komen, naast het sturen op CO2-uitstoot. Er zit enorme potentie in. Beleid om deelautogebruik te stimuleren en de topzware auto’s verminderen zijn oplossingsrichtingen. Hiervoor kan bijvoorbeeld gekeken worden naar een lager btw-tarief voor deelauto’s. Of belastingvoordelen voor lichtere auto’s, die ook nog eens voor een groter deel van de mensen betaalbaar zijn.’
Persvoorlichters
Voor persgerelateerde vragen kun je terecht bij een van onze persvoorlichters.
