Het stikstofoverschot is een grote bedreiging voor de Nederlandse natuur. De huidige regels rondom stikstof schieten tekort om het probleem effectief aan te pakken. Het nieuwe kabinet geeft nu prioriteit aan de stikstofcrisis, mede door de druk vanuit Natuur & Milieu en de organisaties die meewerkten aan een voorstel voor de aanpak van deze crisis.
Door een minister voor stikstof te benoemen, geeft het kabinet aan dit onderwerp belangrijk te vinden. Ook heeft het nieuwe kabinet een ambitieus doel opgenomen in het coalitieakkoord om de stikstofuitstoot te verminderen. Het is heel goed nieuws dat de urgentie van dit probleem bij het kabinet op het netvlies staat en dat een minister zich volledig op de stikstofcrisis gaat richten.
Wat gaat de minister doen?
Er ligt een flinke uitdaging klaar voor de minister. De stikstofuitstoot moet omlaag, zodat kwetsbare natuurgebieden kunnen herstellen. Daarnaast liggen verschillende vergunningsaanvragen stil vanwege de stikstofuitstoot, zoals voor de bouw van nieuwe woningen. Er moet stevig worden ingegrepen om het tij te kunnen keren.
Minister van der Wal-Zeggelink is nu verantwoordelijk voor het stikstofbeleid binnen haar ministerie. Zij werkt samen met Henk Staghouwer, de minister van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit. De stikstofminister is dus niet verantwoordelijk voor de politieke leiding van een heel ministerie, maar mag wel over alles meebeslissen in de ministerraad.
Welk verschil kan de minister maken?
Met een budget van 25 miljard voor de komende vijftien jaar is het mogelijk om de stikstofcrisis aan te pakken, mits het budget op de juiste manier wordt ingezet. De invulling van de stikstofaanpak is nog niet vastgelegd in het regeerakkoord en kan dus nog verschillende kanten op. Op uitnodiging van de minister hebben collega’s van Natuur & Milieu met haar kennisgemaakt. Tijdens dit gesprek hebben we de minister ook geïnformeerd over onze visie voor een passende oplossing voor de stikstofcrisis.
We hopen dat de minister snel aan de slag gaat met een goede aanpak. Allereerst is het belangrijk dat er snel duidelijke doelstellingen komen, zodat inzichtelijk wordt hoeveel de stikstofuitstoot per gebied moet verminderen. Vervolgens moeten die doelstellingen in de wet worden vastgelegd. Zonder duidelijke doelstellingen per gebied weten we immers niet goed wat, wanneer en waar moet gebeuren. Een helder eindpunt helpt iedereen om hier de komende jaren naar toe te werken.
Daarnaast is een registratiesysteem voor de stikstofuitstoot belangrijk om de stikstofcrisis op te lossen. In dat systeem kan ons land als het ware ‘de stikstofboekhouding’ goed op orde houden. De overheid heeft dan overzicht over de hoeveelheid stikstof wordt uitgestoten per gebied. Ook kan de overheid zien in welke gebieden nog nieuwe projecten mogen starten waarbij stikstof wordt uitgestoten. Zo hoeven vergunningsaanvragen voor nieuwe woningen en of projecten voor de opwek van groene stroom minder lang stil te liggen. Het is dan sneller duidelijk wat wel of niet kan binnen de grenzen van de natuur.
Snelheid is geboden
Het tempo waarin de minister dit uitvoert, is ten slotte heel belangrijk. Hoe eerder we de uitstoot van stikstof verminderen, hoe beter. We hebben de minister gevraagd om in de begroting van 2022 ook geld voor dit plan op te nemen. Elke stap die Nederland dan dit jaar kan zetten, is goed voor onze natuur. Denk aan de bedrijven die stikstof uitstoten in de buurt van kwetsbare natuurgebieden. Weten zij nu al dat zij willen stoppen? Dan kunnen die bedrijven dit jaar al worden uitgekocht. Dat scheelt stikstofuitstoot, verlaagt de druk op de natuur en creëert ruimte voor projecten die nu stilliggen.
Als de minister gehoor geeft aan deze plannen, dan kunnen we snel aan de slag om de stikstofcrisis te keren en te werken aan het herstel van gezonde natuur, dier- en plantensoorten. Bij Natuur & Milieu staan we in de startblokken om samen met de minister aan de slag te gaan.
Persvoorlichters
Voor persgerelateerde vragen kun je terecht bij een van onze persvoorlichters.