Veeg groeiplannen luchtvaart van tafel

De commissie-Remkes zet het kabinet flink aan het werk. “Een pas op de plaats is nu geboden. De onzinnige groeiplannen in de luchtvaart waren al een ramp voor het klimaat en omwonenden, maar na dit advies is het helemaal duidelijk dat die groeiplannen doorzetten echt niet kan. Lelystad Airport is en blijft dan ook een luchtkasteel.”, aldus Marjolein Demmers, directeur van Natuur & Milieu.

Huiswerk voor het kabinet
Het kabinet moet van de commissie aan de slag: het moet alle stikstofuitstoot van de activiteiten op en rondom luchthavens in kaart gaan brengen. Dat geldt ook voor de uitstoot boven de 900 meter, die eerder nog buiten beschouwing werd gelaten. Remkes schrijft in het advies: ‘Gezien de uitspraak van de Raad van State is het onvermijdelijk om voor de besluiten over Schiphol en Lelystad Airport een onderzoek uit te voeren waarin alle relevante factoren worden meegenomen.’

Luchtvaartnota biedt kansen
Wij roepen samen met de andere milieuorganisaties het kabinet op de stikstofcrisis niet los te zien van de klimaatproblemen. De luchtvaartnota die het kabinet binnenkort wil aanbieden aan de Tweede Kamer biedt de kans om grenzen te stellen aan de ontwikkeling van de luchtvaartsector en haar net als alle andere sectoren te behandelen. Marjolein Demmers: “Iedere sector moet haar steentje bijdragen aan het oplossen van de stikstof- én klimaatcrisis. Ook de uitstoot van de luchtvaart moet naar beneden. Dat betekent niet afschuiven op andere sectoren, maar simpelweg minder vluchten. Dat is noodzakelijk voor de natuur, het klimaat en het welzijn van honderdduizenden omwonenden.”

Ontbreken van natuurvergunning 
Zowel Schiphol als Lelystad Airport beschikken momenteel niet over een natuurvergunning,zo bleek het afgelopen jaar. Het adviescollege maakt terecht duidelijk dat voor alle vliegvelden een natuurvergunning moet worden aangevraagd. Verschillende organisaties, waaronder Greenpeace, hebben de minister inmiddels verzocht op te treden wanneer een natuurvergunning ontbreekt.

Vermindering vluchten meest effectieve maatregel
De commissie geeft ook advies over mogelijke uitstoot-reductie door de luchtvaartsector. Er wordt benadrukt dat vermindering van het aantal vluchten de meest effectieve manier is om op korte termijn de uitstoot te verminderen. Hetzelfde geldt ook voor de uitstoot van CO2, die in de luchtvaart alleen maar toeneemt wanneer de overheid niet ingrijpt. Technische oplossingen zullen hierbij niet snel genoeg de uitweg bieden. De commissie onderstreept: ‘De introductie van elektrisch of hybride vliegen wordt door de deskundigen niet gezien als reële optie voor de komende tien tot vijftien jaar. Ook noemt de commissie het vervangen van vliegverkeer door treinverkeer op de korte afstand “zeer relevant”.’

Remkes schrijft verder:  ‘Net als in andere sectoren kan er gebruik gemaakt worden van de juridische mogelijkheden zoals intern en extern salderen.’ Dit zou kunnen betekenen dat de luchtvaart haar eigen stikstof niet vermindert, maar uitstootrechten koopt in een andere sector. Milieuorganisaties waarschuwen dat deze “quick fix” geen oplossing is om Lelystad Airport te openen of de groei van Schiphol te rechtvaardigen. Voor de kwetsbare natuurgebieden rondom de luchthavens, die nu al ernstig zijn aangetast door stikstof, is eerst een pakket aan maatregelen nodig om de uitstoot naar beneden te brengen.’