Reactie op kabinetsbrief: mooie woorden, weinig daden over biomassa

Marjolein Demmers, directeur Natuur & Milieu: “De SER heeft op verzoek van het kabinet een aantal duidelijke beleidsadviezen gegeven hoe de overheid om moet gaan met biomassa, maar het kabinet maakt de noodzakelijke keuzes onvoldoende. Het kabinet bevestigt wel dat we van inzet als brandstof naar inzet als grondstof moeten, maar doet nog te weinig om die nieuwe weg in te slaan. Wij vinden dat onverstandig. Zo blijft de controverse rondom biomassa voortduren.”

Kolencentrales mogen blijven stoken
Zo adviseerde de SER om het gebruik van biomassa voor stroom en warmte zo snel mogelijk af te bouwen. Maar het kabinet stelt nu dat kolencentrales komende jaren nog biomassa mogen blijven stoken. Ook stelt ze nog geen einddatum vast voor het subsidiëren van biomassa voor warmte, het blijft bij onderzoek naar wanneer dat zou kunnen. “Van een versnelde afbouw van biomassa voor energie is dus nog steeds geen sprake”, concludeert Demmers.

Biomassa niet klimaatneutraal
Het SER-advies vraagt om te rekenen met echte klimaatwinst. De aangekondigde pilot koolstofboekhouding doet wat Natuur & Milieu betreft te weinig recht aan de grote zorgen die er zijn over de klimaatimpact van het stoken van biomassa. Wat ook ontbreekt is de toezegging om hier in de klimaatboekhouding en het subsidiebeleid ook mee te gaan werken. “Als biomassa veel minder voor het klimaat blijkt te doen, dan is het maar de vraag hoe doelmatig al die subsidies zijn en of wij ons niet rijk rekenen op weg naar het 49% doel”, stelt Demmers.

Biomassa als grondstof
Een derde belangrijk advies was om het gebruik van biomassa voor materialen en chemische industrie zorgvuldig op te bouwen. Iets waar milieuorganisaties en bedrijfsleven het over eens zijn. “We zien in de reactie nog weinig nieuw beleid daarvoor. Wat vooral ontbreekt zijn prikkels om het concurrentienadeel dat biogrondstoffen ervaren ten opzichte van fossiele grondstoffen op te heffen. Een heffing op het gebruik van fossiele grondstoffen bijvoorbeeld, kan de concurrentiepositie van biogrondstoffen fors verbeteren.”

Geen biobrandstoffen voor personenvervoer
Ook adviseerde de SER om het bijmengen van biobrandstoffen voor personenvervoer af te bouwen. Maar ook daar gebeurt weinig mee, volgens Natuur & Milieu. Terwijl Europa volop ruimte geeft om Europese hernieuwbare-energiedoelstellingen met bijvoorbeeld elektrisch vervoer of geavanceerde biobrandstoffen voor lucht- en scheepvaart in te vullen.

Over het SER-advies
Op verzoek van het kabinet hebben werkgevers, werknemers en milieuorganisaties advies uitgebracht over biomassa. Natuur & Milieu schreef mee aan dit advies. Een complex onderwerp waar veel maatschappelijke controverse over is. Maar ook een potentiële grondstoffenstroom die een belangrijke rol kan spelen in de transitie naar een klimaat-neutrale en circulaire economie. De kern van dat advies was om te stoppen met biomassa als energiebron en het vooral in te gaan zetten als grondstof. Die omslag komt met deze brief nog onvoldoende van de grond.