Prinsjesdag 2020: Miljoenennota 
niet erg groen 

De Troonrede van 15 september ging in op klimaatverandering en de maatregelen die onze regering wil doorvoeren op weg naar een klimaatneutraal Nederland. Zo wil het kabinet een CO2-heffing invoeren voor de industrie, de circulaire economie stimuleren en het aandeel van kolencentrales in elektriciteitsproductie verkleinen. We zijn blij dat de overheid het belang erkent dat Nederland nu maatregelen moet treffen tegen klimaatverandering. De invoering van de CO2-heffing en onderzoek naar een kilometerheffing voor personenvervoer zien we als een goede eerste stap om vervuiling te beprijzen. Toch is de begroting voor duurzame maatregelen nog zeer klein vergeleken met de klimaatdoelen die Nederland zichzelf stelt. 

Kansen in het Nationaal Groeifonds
De concrete begrotingen zijn dus niet zo groen als gehoopt. Daarom richten politieke partijen als GroenLinks en D66 zich op het Nationaal Groeifonds voor een kans op groen herstel. Ook Natuur & Milieu gelooft dat daar nog kansen liggen. De 20 miljard euro uit dit fonds heeft weinig groene kaders meegekregen. Het kabinet doet er goed aan om het voorbeeld te volgen van koplopers in Europa die geoormerkt geld vrijmaken voor het toekomstbestendig maken van hun economie. Dit kan door kaders voor het groeifonds op te stellen waarmee we bijvoorbeeld zorgen dat het fonds voor het merendeel wordt besteed aan groene projecten, die klimaat en natuur niet schaden en niet enkel bedoeld zijn om de fossiele economie in stand te houden. De kansen liggen voor het grijpen door nu te investeren in toekomstbestendige voorzieningen, zoals de energietransitie, grootschalige isolatie en duurzame woningbouw, het ov, de omscholing naar toekomstbestendige banen en natuurversterking.  

CO2-heffing voor de industrie
Natuur & Milieu vindt het goed dat het kabinet wel vasthoudt aan het voorgenomen beleid uit het Klimaatakkoord om een CO2-heffing in te voeren. Per 1 januari 2021 wordt een deel van de CO2-uitstoot van de industrie belast, maar helaas wordt met deze CO2-heffing niet álle uitstoot belast. De industrie krijgt onder deze heffing tot zeker 2024 extra ruimte om gratis uit te stoten. Door een prijs te hangen aan alle CO2-uitstoot, kunnen we juist groener uit de crisis komen. Daarnaast is het belangrijk om voldoende te investeren in de opschaling van groene waterstof die een sleutelrol kan spelen in een toekomstbestendige industrie. Ook het kabinet deelt die visie, maar zet daar in de begrotingen nog weinig middelen tegenover. 

Begrotingen nog te veel gericht op oude, fossiele economie
Nederland investeert circa 40 miljoen om de circulaire economie in Nederland te stimuleren. Dat is goed nieuws, hoewel de daadwerkelijke investering in schril contrast staat met andere investeringen. Er is er juist wel veel geld gereserveerd om de huidige, fossiele economie in stand te houden. Zo mag de luchtvaart door blijven groeien als er voldaan wordt aan veel te lage voorwaarden voor de bescherming van de leefomgeving en verduurzaming. De overheid verzuimt om juist de huidige crisis en het aandeelhouderschap in zowel KLM als Schiphol te gebruiken om de sector sterker en groener te maken.  

Effectieve aanpak stikstofproblematiek
De overheid trekt ook geld uit om de stikstofproblematiek aan te pakken. Natuur & Milieu ziet graag dat we meer uitdagingen rondom ons huidige voedselsysteem aanpakken. Juist nu is er de kans om boeren te helpen de omslag te maken naar duurzame kringlooplandbouw, waarin zij een goede boterham verdienen. Bijvoorbeeld door instrumenten te ontwikkelen die het prijsverschil tussen duurzame en gangbare landbouwproducten verkleinen. Als deze sector namelijk weer in balans is, kan dat leiden tot een geweldige reductie van maatschappelijke kosten en realiseren we tegelijkertijd belangrijke klimaat– en biodiversiteitsdoelen.