Er ontbreken twee woorden in het regeerakkoord: fietsen en lopen. Een gemiste kans. Want juist lopen en fietsen dragen bij aan gezonde en betaalbare bereikbaarheid in Nederland. Het scheelt bovendien dure auto-infrastructuur, die ook veel schaarse ruimte kost. Zo zijn nog meer (betaalbare) woningen mogelijk. Het kabinet zou daarom bij het uitgeven van de 2,5 miljard euro voor de bereikbaarheid van woonwijken – zoals staat in het regeerprogramma – moeten kiezen voor fietsen, lopen en openbaar vervoer, vinden wij als reizigers-, gezondheids- en milieuorganisaties.
Dat is een win-winkeuze. Hiermee kunnen hoge kosten voor auto-infrastructuur worden vermeden. Met hetzelfde bedrag kunnen meer woonwijken bereikbaar worden gemaakt. Fietsen, lopen en openbaar vervoer vragen ook minder ruimte. Ruimte die kan worden gebruikt voor groen, recreatie en extra woningen. Dit blijkt bijvoorbeeld uit de recente ontwerpen voor de nieuwe woonwijk Rijnenburg in Utrecht. Zijn investeringen in wegen dan niet nodig voor de verbetering van de bereikbaarheid? Nee. Extra wegen zorgen dat bewoners vaker de auto pakken. Op andere plekken leidt dit tot drukte, verkeersonveiligheid, slechte luchtkwaliteit en files.
Uit onderzoek van het Planbureau van de Leefomgeving (PBL) blijkt bovendien dat werk en voorzieningen met de auto veel beter bereikbaar zijn dan per openbaar vervoer of fiets. Maar liefst één op de drie Nederlanders geeft daarom aan dat het hebben van een auto voor hen geen vrije keuze is. Huishoudens zouden daarentegen juist de keuze moeten hebben af te zien van autobezit met hoge maandelijkse lasten.
Juist wat betreft fiets en openbaar vervoer is er dus qua bereikbaarheid veel te winnen. Daarnaast zorgt inzet op nabijheid van voorzieningen dat deze te voet goed bereikbaar zijn. Bovendien levert kiezen voor lopen, fietsen en openbaar vervoer ook gezonde mensen en een gezonde leefomgeving op.
Goede wandelpaden en looproutes, fietsinfrastructuur en ov-verbindingen zorgen dat mensen meer bewegen. Dat heeft flinke gezondheidsvoordelen. Een prettige leefomgeving waar ruimte is voor groen nodigt ook uit om meer te bewegen. En als iedereen in een wijk minder vaak de auto pakt, draagt dat bij aan gezondere lucht door minder uitstoot van stikstofdioxiden en fijnstof. Dat is belangrijk, want uitstoot van dit soort schadelijke gassen door verkeer draagt bijvoorbeeld bij aan astma bij kinderen.
Een kabinet dat zegt in te zetten op een ‘gezonder, sportiever en fitter Nederland’ zou logischerwijs investeren in lopen, fietsen en openbaar vervoer. Dit kabinet kan nu het lef tonen om het geld dat er is te laten gaan naar oplossingen voor gezonde lucht en betaalbare bereikbaarheid. Laten we kiezen voor een inrichting van onze ruimte die een actieve, gezonde levensstijl en de mogelijkheid van meedoen door iedereen bevordert.
Geef bij de besteding van 2,5 miljard euro voor de bereikbaarheid van (nieuwe) woonwijken prioriteit aan fietsen, lopen en openbaar vervoer.
Dit opinieartikel verscheen in het AD op donderdag 10 oktober 2024.
Persvoorlichters
Voor persgerelateerde vragen kun je terecht bij een van onze persvoorlichters.