Duurzaam, eerlijk en logisch
De wet heeft lang op zich laten wachten. Het is een afspraak die stamt uit het vorige regeerakkoord en onderdeel is van het Klimaatakkoord. Nienke Onnen, senior projectleider mobiliteit bij Natuur & Milieu: “We zijn opgelucht dat de Tweede Kamer de wet eindelijk heeft aangenomen. Het huidige systeem in Nederland biedt weinig financiële prikkels voor echt schone vrachtwagens. Door deze heffing worden vrachtwagens groener en de lucht schoner. Concreet betekent dat 27.000 extra zero-emissievoertuigen op de weg in 2030 en een verbetering van de logistieke efficiëntie met 11 tot 16 procent doordat er kortere routes worden gereden en minder lege vrachtwagens gaan rijden.” Die effecten laten nog even op zich wachten, maar we mogen met name een grote verbetering verwachten in de luchtkwaliteit in en rondom steden. Bovendien wordt de stikstofuitstoot lager, wat heel goed is voor het herstel van de natuur.
Verder biedt deze heffing een eerlijk systeem waarbij de vervuiler betaalt en verduurzaming wordt beloond. De inkomsten uit de kilometerheffing gaan via een fonds terug naar verduurzamingsmaatregelen in de sector. Onnen: “De vervuiler laten betalen voor de uitstoot is niet alleen bewezen effectief, maar ook eerlijk. Wie veel rijdt of met een vervuilende vrachtwagen rijdt, betaalt meer. Ook gaan buitenlandse transportbedrijven evenredig meebetalen.’’ De heffing is niet nieuw of uniek in Europa; omringende landen als Duitsland en België hebben dit systeem enkele jaren geleden al ingevoerd.
Teleurstelling over vertraagde invoering
Helaas gaat de heffing waarschijnlijk pas gelden per 2027. De minister van Infrastructuur en Milieu, Mark Harbers, ziet geen mogelijkheden tot een versnelde invoering. Omdat de vertraagde invoering ook gevolgen heeft voor de verduurzaming van de sector, heeft de minister wel toegezegd te kijken hoe hij de sector daar de komende periode mee kan helpen, bijvoorbeeld door bestaande subsidies te verlengen.
Uitzondering voor schone vrachtwagens
Bij Natuur & Milieu voorzien we grote klimaatwinst als het logistieke wagenpark zo snel mogelijk verduurzaamt. Daarom willen wij dat nul-emissie vrachtwagens (waterstof of batterij-elektrisch aangedreven) minder hoeven te betalen aan de kilometerheffing dan de meer vervuilende wagens. De minister heeft toegezegd dat hij voor de zomer laat weten hoeveel korting hij wil geven aan deze nul-emissie wagens. We zijn verheugd dat de Tweede Kamer hem daarbij per motie opriep voor een zo hoog mogelijke korting te gaan.
Hoe nu verder?
Ons werk is nog niet klaar. De wet moet nog door de Eerste Kamer aangenomen worden en er moet nog veel gebeuren voordat de wet echt in werking treedt. Bovendien gaan met deze wet enkel vrachtwagens betalen per gereden kilometer. In het nieuwe coalitieakkoord is bepaald dat het nieuwe kabinet deze regeringsperiode ook aan de slag gaat met de invoering van zo’n systeem voor personenauto’s in 2030. Daarom houden wij de vinger aan de pols om er zeker van te zijn dat ook daar snel een goed uitgewerkt wetsvoorstel voor komt.
Persvoorlichters
Voor persgerelateerde vragen kun je terecht bij een van onze persvoorlichters.