“De Nederlandse natuur is prachtig”
Zorg jij dat deze prachtig blijft?

Landbouwinclusieve natuur, waar landbouw en natuur in evenwicht komen, is een geschikte oplossing voor gebieden rondom beschermde natuurgebieden. Met duidelijke voorwaarden en beloningen worden boeren in staat gesteld om deze landbouwinclusieve natuur te maken. Zo ontstaat er een robuuste bescherming rondom kwetsbare natuurgebieden. Het kabinet heeft hiervoor al 500 miljoen per jaar gereserveerd.

2a. Norm voor grondgebondenheid
Het instellen van een maximum aantal koeien per hectare weiland, ook wel een graslandnorm genoemd, brengt het aantal dieren in balans met de beschikbare grond. Dit schept duidelijkheid voor ondernemers.  In kwetsbare gebieden kan de graslandnorm worden aangescherpt.

2b. Afroming fosfaat- en productierechten bij overdracht
Het afromen van productierechten (fosfaat-, varkens- en pluimveerechten) bij verhandeling is op dit moment 10% (in het verleden is dit 25% geweest). Het verhogen van het afroompercentage naar 50% levert jaarlijks landelijk zo’n 0,5 kton stikstofreductie op.

2c. Uitbreiding vrijwillige beëindigingsregeling
Het uitbreiden van de LBV-regeling in budget en naar andere sectoren (en voor de huidige sectoren opnieuw openstellen) maakt het voor iedere ondernemer mogelijk om op vrijwillige basis hiervoor te kiezen.

Stimuleer de duurzame landbouw, waaronder koplopers zoals biologische boeren, door de markt hiervoor te vergroten. Breid daarvoor het Omschakelprogramma en het Actieplan Biologisch flink uit. De overheid geeft het goede voorbeeld door in 2025 alleen duurzaam gecertificeerde producten, waarvan 50% biologisch, in te kopen bij alle (semi) overheidsinstellingen. Spreek met supermarkten af dat ze in 2030 minimaal 80% duurzaam gecertificeerde producten aanbieden, waarvan 15% biologisch. Zoals ook is afgesproken in het concept landbouwakkoord. Creëer daarnaast een gelijk speelveld voor koplopers door het btw-tarief van alle biologische producten te verlagen naar 1%. Zo worden wij, Nederland, dé koploper in duurzame landbouw.

Extensiveren is nog niet voor iedere ondernemer mogelijk. De huidige regeling ‘Samenwerking in veenweiden en overgangsgebieden N2000’ maakt het slechts voor een aantal ondernemers mogelijk om te extensiveren en alleen in samenwerkingsverbanden. Wij stellen daarom voor om het budget voor deze regeling te vergroten naar 1 miljard en te verbreden naar individuele bedrijven.

Met een aantal koplopers zijn al goede maatwerkafspraken gemaakt om de stikstofuitstoot versneld te reduceren. Zij laten zien dat het wél kan. Dit goede ondernemerschap willen we belonen. Daarom worden bedrijven die vóór 2025 ambitieuze maatwerkafspraken hebben extra beloond.

Bedrijven in de industrie zijn al verplicht om de best beschikbare technieken toe te passen, indien deze minder dan 5 euro per kg stikstof kosten. Daar kan een stapje bovenop om innovaties te versnellen. De daadwerkelijke prijs voor stikstof reducerende maatregelen ligt tussen de 18 en 44 euro. Om de innovaties te versnellen stellen wij daarom voor om de best beschikbare technieken toe te passen tot 40 euro per kg stikstof. De meeste bedrijven maken al gebruik van de best beschikbare technieken. Op deze manier belonen we goed ondernemerschap en beprijzen we stikstofuitstoot.

Elektrisch rijden is nog niet voor iedereen mogelijk. Het aanbod in tweedehands auto’s is met name nog te laag. Dit aanbod kan verbeterd worden door vanaf 2025 alleen elektrische auto’s aan te bieden voor zakelijke lease. Dit zorgt er voor dat meer elektrische auto’s worden aangeboden op de tweedehands markt, waardoor de prijs flink zal gaan zakken. Hoe sneller we elektrisch rijden, hoe sneller we ook weer 130 kunnen gaan rijden.

Ga aan de slag om de luchtvaart sneller te verduurzamen, zodat er op een schone manier gereisd kan blijven worden. Uit onderzoek blijkt dat 30% minder vluchten niet tot economische schade leidt. Dit komt met name door het aantal overstappers. Verlaag daarom het aantal vluchten met minimaal 15%, met name de overstappers. Het aantal vluchten kan pas weer groeien als vliegtuigen stiller en schoner worden.

Zorg ervoor dat de vervuiler betaalt door ammoniakemissies (NH3) en stikstofoxiden (NOx) te beprijzen. Het opgehaalde geld kan worden ingezet om bedrijven die verduurzamen te belonen.

Op dit moment kunnen nieuwe projecten starten die eerst aantonen dat ze de stikstofuitstoot compenseren (via extern of intern salderen). Hier kan een stap bovenop. Daarom stellen wij voor om bij ieder nieuw project 50% extra stikstofuitstoot te verminderen om de natuur te herstellen. Hoe meer nieuwe projecten er dan komen, hoe meer de stikstofuitstoot omlaag zal gaan en hoe sneller de natuur herstelt.