Bestrijdingsmiddelen moeten worden bestreden

Stel, jij moet besluiten of een bestrijdingsmiddel dat gebruikt wordt om bijvoorbeeld bloemen mee te bespuiten in de land- en tuinbouw, in de toekomst ook nog gebruikt mag worden. Er wordt wel onderzoek gedaan naar eventueel schadelijke gevolgen van het middel, maar het is ook duidelijk dat er risico’s zijn die nu nog geen onderdeel zijn van dat onderzoek. Er blijft dus een kans bestaan dat het kwaad kan voor de gezondheid van mensen, dieren en natuur.

Zou jij dan:

1. het middel toestaan en hopen dat het meevalt met die risico’s, óf
2. het middel niet toelaten tot het ontbrekende onderzoek is gedaan, zodat je zeker weet dat er geen risico’s zijn voor de mensen die er mee werken, het water, of de natuur rond het bedrijf. Voorkomen is beter dan genezen.

Wij – Parkinson Vereniging, FNV en Natuur & Milieu – gaan voor optie 2. In onze land- en tuinbouwsector worden ontzettend veel chemische bestrijdingsmiddelen gebruikt om plagen en ziekten te bestrijden en voorkomen. Dit komt door ons grootschalige industriële landbouwsysteem waarbij de opbrengst hoog moet zijn en de financiële marges voor de boeren klein blijven. Steeds vaker wordt duidelijk dat er gezondheidsrisico’s zijn voor mensen die met de middelen werken en voor omwonenden. Er worden te grote hoeveelheden teruggevonden in ons (drink)water. We vinden bestrijdingsmiddelen ook terug in beschermde natuurgebieden, het huisstof van de boerderijen en zelfs in het bloed van mensen.

Wij vinden dat de overheid de veiligheid van ons en onze omgeving bovenaan moet zetten in de toelating van de middelen en de regels rond het gebruik ervan. Daarom roepen we als drie organisaties de overheid op om:

1. Bij twijfel of onduidelijkheid over de eventuele schadelijke gevolgen van bestrijdingsmiddelen voor de gezondheid van mensen en natuur het middel niet toe te laten. Voorkomen is beter dan genezen.
2. De risico’s voor mens en natuur als gevolg van het gebruik van mengsels van bestrijdingsmiddelen (zogenaamde cocktails) mee te nemen in het toelatingsonderzoek. Verschillende stoffen kunnen elkaars werking namelijk versterken. Ook moet er onderzoek komen naar de effecten van bestrijdingsmiddelen en de mengsels op hersencellen, de relaties met kanker en problemen met voortplanting en immuniteit.
3. De gezondheidsrisico’s van het gebruik van de verschillende bestrijdingsmiddelen voor werknemers van de bedrijven goed in kaart te brengen, met een plan van aanpak om die risico’s zo klein mogelijk te houden. De Arbeidsinspectie moet dit regelmatig controleren.
4. Dat er alles aan gedaan wordt om te voorkomen dat deze middelen in het (drink)water van onze sloten, kanalen en meren terechtkomen en ook te verbieden dat ze gebruikt worden in gebieden waar ons drinkwater vandaan komt of in beschermde natuurgebieden.
5. Dat we innovatieve, nieuwe manieren van landbouw bekijken waarbij we de bodem beter beschermen, meer verschillende gewassen telen en meer natuur in het landbouwgebied hebben. Hierdoor zal ook veel minder gebruik van bestrijdingsmiddelen nodig zijn.
6. En dat we ook per 2030 minstens de helft minder bestrijdingsmiddelen gebruiken én de negatieve milieueffecten met minstens 50% zijn afgenomen.

En voor nu willen we dat de Nederlandse regering tegen een verlenging stemt van de toelating van glyfosaat. Eén van die giftige bestrijdingsmiddelen om onkruid te doden waarvan steeds meer aanwijzingen zijn dat het de kans op hersenziekten zoals Parkinson vergroot. Het wordt gerelateerd aan Alzheimer en volgens de World Health Organization is het waarschijnlijk ook kankerverwekkend. En daarnaast is het giftig voor waterplanten en dieren en voor bijen, regenwormen en vogels.