Zorgelijke trend: verkoop meest giftige stoffen bestrijdingsmiddelen blijft onverminderd hoog
Dat blijkt uit de jaarlijkse verkoopcijfers van bestrijdingsmiddelen van het CBS, die vandaag zijn gepubliceerd. In totaal werd in 2022 bijna 9 miljoen kilo bestrijdingsmiddelen verkocht. In totaal 4% minder dan het jaar ervoor, maar deze trend geldt helaas niet voor de drie stoffen die het meest giftig zijn voor water. Daarnaast nam de verkoop van middelen met PFAS-stoffen toe met meer dan 13% ten opzichte van 2021. Natuur & Milieu is gealarmeerd: ‘We moeten af van al die gifstoffen die terecht komen in onze directe leefomgeving. Voor dieren en planten, maar zeker ook voor de gezondheid van ons allen. De overheid moet de bestrijdingsmiddelenindustrie verbieden die supergiftige middelen te produceren.’
Hoewel het beleid van de overheid gericht is op een afname van het gebruik van bestrijdingsmiddelen, laten de cijfers helaas zien dat dit voor de meeste giftige middelen voor het milieu niet het geval is. Sinds 2010 is de verkoop van deze middelen met maar liefst 66% gestegen. Het gaat om de insecticiden esfenvaleraat, deltamethrin en lambda-cyhalothrin. Het PBL heeft berekend dat deze drie stoffen samen zo’n 90% van de watervervuiling veroorzaken. Ze kunnen pas worden gemeten als de norm ver is overschreden. ‘De overheid investeert nu in technieken om deze stoffen beter te kunnen meten in het water. Dat is hoognodig, maar het is natuurlijk nog veel belangrijker om een plan te maken om deze middelen zo snel mogelijk uit de markt te halen’, aldus Natuur & Milieu.
PFAS
Opvallend is de stijgende verkoop van bestrijdingsmiddelen met PFAS. Het Europese Chemicaliën Agentschap buigt zich momenteel over een verbod op PFAS dat geldt voor zo’n 10.000 PFAS-stoffen. PFAS vormen een ernstig gezondheidsrisico volgens de Europese Autoriteit Voedselveiligheid. Toch zijn bestrijdingsmiddelen met PFAS als actieve stof nog steeds toegelaten. ‘De maatschappelijke zorgen om PFAS zijn enorm groot. En terecht: zelfs in moedermelk wordt PFAS aangetroffen. Hoe kan het dan zijn dat het de bestrijdingsmiddelenindustrie is toegestaan deze stoffen gewoon te blijven gebruiken’, aldus Natuur & Milieu. ‘Het PFAS-verbod moet ook voor bestrijdingsmiddelen gaan gelden.’
Bestrijdingsmiddelenindustrie aan banden
Natuur & Milieu maakt zich grote zorgen om de effecten van bestrijdingsmiddelen. ‘Het huidige toelatingsbeleid voor bestrijdingsmiddelen zit niet goed in elkaar. De effecten op natuur worden niet goed meegenomen, maar ook de gevolgen voor de menselijke gezondheid worden onvoldoende getoetst. Terwijl er onder gezondheidswetenschappers grote zorgen zijn over de relatie tussen bestrijdingsmiddelen en ziektes als Parkinson en kanker. Het is voor producenten van bestrijdingsmiddelen veel te makkelijk om zeer giftige middelen op de markt te zetten. Miljoenen winsten. Ten koste van de menselijke gezondheid. Ten koste van hele ecosystemen.’
Pilots tonen weg naar duurzame landbouw
Uit pilots van de landbouwsector zelf blijkt dat het wel degelijk mogelijk is om met veel minder chemische bestrijdingsmiddelen te werken. Natuur & Milieu: ‘We roepen de overheid op om samen met de landbouw vaart te maken en de geleerde lessen op veel meer bedrijven toe te passen’. De milieu-impact van de onderzochte teelten bleek te kunnen worden gehalveerd, zonder de opbrengst voor de boer in gevaar te brengen.’
Persvoorlichters
Voor persgerelateerde vragen kun je terecht bij een van onze persvoorlichters.
