De huidige subsidies voor elektrische auto’s zijn niet sociaal. Dat zegt milieuorganisatie Natuur & Milieu bij de publicatie van het onderzoek ‘Een eerlijke mobiliteitstransitie voor iedereen’. Natuur & Milieu stelt dat het subsidiëren van elektrische auto’s belangrijk is en blijft om het autoverkeer in Nederland te verduurzamen. ‘Maar het is helaas wel zo dat dit geld momenteel vooral terecht komt bij huishoudens uit de hogere inkomensgroepen. De overheid moet beter kijken hoe ze ook lagere inkomensgroepen kan helpen duurzamer te reizen’, aldus de milieuorganisatie. Natuur & Milieu liet onderzoekbureau CE Delft daarom ook andere opties onderzoeken, waaronder een slooptegoedregeling, een subsidie op de aanschaf van kleine elektrische auto’s en een auto-de-deur-uitpremie.
Het huidige beleid voor verduurzaming van auto’s bestaat hoofdzakelijk uit een aanschafsubsidie voor elektrische auto’s. Omdat de aanschafprijs van een nieuwe of tweedehandsauto’s nog steeds fors is, komen subsidies en fiscale steun voor elektrische auto’s vooral terecht bij mensen met een hoog inkomen of zakelijke leaserijders. Uit eerder onderzoek van CE Delft bleek bijvoorbeeld dat huishoudens met de hoogste inkomens drie keer zoveel profiteren van belastingvoordelen voor zuinige auto’s als huishoudens met lage inkomens.
Beter kijken naar verschillende inkomensgroepen
Natuur & Milieu pleit er daarom voor dat de overheid naast een meer eerlijke subsidie voor elektrische auto’s ook andere maatregelen invoert. Zoals subsidies die mensen steunen schoner te reizen met bijvoorbeeld openbaar vervoer, deelauto of een elektrische fiets. Daarvoor liet zij CE Delft verschillende subsidiemaatregelen onderzoeken. De onderzoekers keken daarbij zowel naar opbrengst voor het klimaat (vermindering CO2, fijnstof en stikstof), als de inkomensgroepen voor wie de maatregel het meest interessant is, de kosten en de technische uitvoerbaarheid.
Slooptegoedregeling sociaal en effectief
Uit de berekeningen blijkt dat de regeling voor een slooptegoed met een vervoersbudget het beste scoort. De maatregel is toegankelijk voor lagere inkomensgroepen en laat een forse CO2-besparing zien, tegen beperkte kosten. Ook de auto-de deur-uit-premie is interessant voor lagere inkomensgroepen, maar levert minder winst op voor het klimaat. De aanschafsubsidie voor kleinere elektrische auto’s is het meest effectief in CO2-reductie, maar wordt nog steeds vooral gebruikt door de hoogste inkomensklassen. De regeling ‘klimaatticket in het ov’ levert niet veel op voor het klimaat.
Fossiel reizen steeds duurder
Natuur & Milieu benadrukt dat er meer onderzoek nodig is naar hoe verschillende groepen in Nederland het beste geholpen kunnen worden met duurzamer reizen en dat de opties hiervoor talrijk zijn. De organisatie roept het toekomstige kabinet op om te zorgen voor een breed pakket met verschillende maatregelen.
Onderzochte maatregelen
De onderzochte subsidiemaatregelen zijn gebaseerd op gemeentelijke regelingen of op politieke voorstellen. Het gaat om:
- Auto-de-deur-uit-premie. Eigenaren ontvangen een vervoerstegoed van 3000 euro als zij hun auto wegdoen. Het tegoed is te besteden aan openbaar vervoer, deelmobiliteit of aanschaf van (elektrische) fiets, of e-scooter.
- Slooptegoed van oude fossiele auto’s. Tot bouwjaar 2005 ontvangen auto-eigenaren een vervoerstegoed van 2000 euro. Het tegoed is te besteden aan openbaar vervoer, deelmobiliteit of aanschaf van elektrische auto, (elektrische) fiets of e-scooter.
- Hogere aanschafsubsidie elektrische auto’s. Alleen te gebruiken voor kleinere en goedkopere elektrische auto’s.
- Klimaatticket in het ov. Ov-kaart voor onbeperkt reizen buiten de spits.
Persvoorlichters
Voor persgerelateerde vragen kun je terecht bij een van onze persvoorlichters.